-
1 расположенный
-ая; -ое1) прич. от расположить2) теләктәш булган, күңеле белән теләктәш; күңеленә ошаган, күңеле яткан -
2 изоглосса
ж; лингв.изоглосса (диалектологик картада тел үзенчәлекләре бер төрле булган урыннарны тоташтыра торган сызык яки шартлы билгеләр) -
3 при
предлог; с предл. п.1) (около, возле) янында, тирәсендә, буенда, буендагы2) (при указ. на отнесенность к чему-л.) карамагындагы, каршындагы3) (при указ. на наличие чего-л. у кого-л.) үзе белән, янында4) ( во время) заманында, вакытында; вакытта, чакта5) (при указ. обстановки, обстоятельств) каршында, алдындапри помощи (кого-л.) — ярдәмендә
• -
4 семиты
мн.семитлар, самиләр (көньяк-көнбатыш Азиядә һәм төньяк Африкада яшәгән, тел ягыннан кардәш булган халыклар төркеме мәс. гарәпләр, еврейлар, абиссиниялеләр) -
5 тайный
См. также в других словарях:
тел — I. 1. Умырткалыларда авыз куышлыгында тәм тату һәм азык чәйнәргә ярдәм итү өчен, кешеләрдә сөйләү өчен дә хезмәт итә торган орган 2. күч. Җәмгыятьтә кешеләргә үзара аңлашу, аралашу өчен хезмәт итә, фикерләү нәтиҗәләрен беркетеп бара торган һәм… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
борынгы — с. 1. Борын замандагы, бик күптәнге 2. Элекке, баштагы. БОРЫНГЫ ТАРИХ – Тарихта шартлы рәв. яңа эраның бишенче гасыры белән чикләнгән чор. БОРЫНГЫ ТАТАР ТЕЛЕ – Әдәби тел формалашканчы булган татар халык теле. БОРЫНГЫЛАР – Ата бабалар … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
ирекле — 1. Беркемгә дә буйсынмаган, үз ихтыяры белән яши торган. Ни теләсә шуны эшләргә мөмкинлеге яки хокукы булган; бәйсез 2. (Берәр эшкә) үз теләге белән тотынучы яки алынучы. и. Сугыш вакытында гаскәргә үз теләге белән язылган кеше. рәв. ИРЕКЛЕДӘН –… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
төрле — (ТӨРЛЕЛЕК) (ТӨРЛЕЛӘНДЕРҮ) (ТӨРЛЕЛӘНЕШ) (ТӨРЛЕЛӘНҮ) – с. 1. (Ике, берничә, күп) төре булган; (ике, берничә, күп) төрдән булган 2. Бер беренә охшамый, теге яки бу билгеләре белән аерыла торган; бердәй түгел 3. Һәр очракта башка, үзгә булган. Күз… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тышкы — с. 1. Берәр нәрсәнең тышында, читендә булган. Читтән булган, чит кешеләрдән, чит тирәлектән булган. Читке яктагы, тышка караган 2. Өстән, гадәттә җиңелчә кием өстеннән киелә торган 3. Берәр нәрсә яки күренешнең чын асылына кагылмыйча, чын асылын… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
ак — I. 1. Кар, сөт һәм акбур төсенә якын ачык төс 2. Чиста, керсез. күч. Эчкерсез, саф, гөнаһсыз 3. Чал ак сакаллы карт 4. Гражданнар сугышында большевикларга каршы булган ак офицер и. АКЛАР – Контрреволюционерлар, акгвардиячеләр, большевизм… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
төрке — с. 1. Телләре һәм килеп чыгышлары буенча тугандаш булган татар, башкорт, чуаш, карачай, кыргыз, үзбәк, төрек, төрекмән һ. б. халыкларның зур төркеменә кергән. и. ТӨРКИЛӘР – Шул төркем вәкилләре 2. Шул халыкларныкы булган, шул халыкларга… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
төрки — с. 1. Телләре һәм килеп чыгышлары буенча тугандаш булган татар, башкорт, чуаш, карачай, кыргыз, үзбәк, төрек, төрекмән һ. б. халыкларның зур төркеменә кергән. и. ТӨРКИЛӘР – Шул төркем вәкилләре 2. Шул халыкларныкы булган, шул халыкларга… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
туган — с. 1. Турыдан туры кан кардәш булган и. Кан кардәш кеше 2. и. Кардәш 3. и. Ир кешегә карата дусларча яки үз итеп әйтелгән эндәшү сүзе менә нәрсә, туган 4. күч. Интереслары, тормыш шартлары яки хәлләре уртак, бер үк булган кеше. Фикердәш кеше яки… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
түбән — с. 1. Җиргә яки берәр нәрсә өстенә якын. рәв. Җиргә якын, түбәнтен 2. Аскы, астагы. рәв. Аска таба, аска. и. Ас, аскы урын 3. Түбәнге (1) 4. Уйсу, иңкү түбән җир 5. Елга тамагына якын, шуңа таба булган 6. Ишеккә якынрак булган; киресе: түр 7. рәв … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
акцент — 1. Сүздәге басым. Басым билгесе 2. Бер тел авазларын һәм сүзләрен икенче тел тәэсирендә бозып, үзгәртеп әйтү. Диалект яки сөйләшләрдәге әдәби тел нормаларыннан аермалы булган әйтелеш. 3. муз. Ритмик басым … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
